Đa phần những người đam mê nghệ thuật thứ bảy đều cho rằng projector là đối thủ đáng gờm nhất của dòng TV cỡ lớn hiện nay. Ưu thế của thiết bị thu hình truyền thống nổi bật nhất ở điểm dễ sử dụng và lắp đặt. Nhưng máy chiếu ngoài việc kích thước hình ảnh lớn hơn, còn có ưu thế về giá, chất lượng hình ảnh và khả năng bố trí. So sánh các thông số kỹ thuật, máy chiếu ấn tượng hơn màn hình LCD hoặc plasma có cùng giá tiền cả xét về độ phân giải, độ sáng và tương phản.
Lựa chọn công nghệ: LCD và DLP
Trong công nghệ LCD (liquid crystal display – màn hình tinh thể lỏng) trước đây, máy chiếu tổng hợp hình ảnh màu dựa trên 3 màu cơ bản là lục, đỏ và xanh dương. Nguồn sáng trắng ban đầu được tách thành 3 nguồn sáng đơn sắc là đỏ, lục, xanh dương và được dẫn đến 3 tấm LCD độc lập. Tương tự, độ sáng của điểm ảnh cũng thay đổi tương ứng theo trạng thái của điểm ảnh LCD. Điều khiển 3 tấm LCD đóng mở điểm ảnh theo thông tin ảnh số, ta thu được 3 ảnh đơn sắc theo hệ màu RGB. Sau đó, tất cả được tổng hợp tự nhiên trong một lăng kính theo cơ chế ánh sáng trước khi xuất đến màn chiếu. Nhược điểm của máy chiếu LCD thể hiện khi chiếu là bị lộ điểm ảnh, màu đen không chân thật và hình ảnh chuyển động nhanh sẽ gây nhòe.
Khắc phục nhược điểm này, công nghệ DLP sử dụng gương để phản chiếu ánh sáng. Một chip DMD (Digital Micromirror Device) được tích hợp tới hàng nghìn vi gương, mỗi vi gương tương ứng với một điểm ảnh. Vi gương dao động hàng nghìn lần/giây và thể hiện được 1.024 cấp độ xám. Phổ biến hiện nay là hệ thống sử dụng bánh quay 4 màu gồm đỏ, lục, xanh dương, trắng để tạo và xuất ra 4 ảnh đơn sắc trong một chu kỳ. Thay vì tổng hợp tự nhiên tại thấu kính, 4 hình ảnh đơn sắc lần lượt được ghi nhận và tổng hợp tại não người. Ưu điểm của DLP là tạo được hình ảnh mượt hơn, không bị lộ điểm ảnh, độ tương phản cao, không bị hiện tượng lệch hội tụ. Cấu tạo máy chiếu DLP đơn giản hơn LCD 3 tấm nên kích thước máy sẽ nhỏ nhẹ hơn.
Chỉ số kỹ thuật
Độ sáng, độ tương phản và độ phân giải là ba chỉ số cơ bản ảnh hưởng đến chất lượng hình ảnh của máy chiếu. Thông thường, độ sáng được quan tâm nhiều nhất bởi chỉ số này càng cao thì chất lượng hình ảnh lại càng độc lập với ánh sáng bên ngoài. Đây cũng là căn cứ thể hiện sự khác biệt giữa dòng máy chiếu gia đình và văn phòng.
Phòng họp tại các công ty thường có ánh sáng phức tạp, cần ánh sáng để ghi chép… nên đòi hỏi projector cho nguồn ánh sáng mạnh. Người dùng máy chiếu tại gia đình hay thiết kế phòng riêng để thưởng thức chỉ cần khoảng từ 1.500 - 2.200 Ansilumen là có đáp ứng được yêu cầu.
Ngược lại, độ phân giải và tương phản những máy chiếu cho gia đình lại được gia tăng đặc biệt. Nếu độ tương phản càng cao, màu sắc càng sống động, trung thực. Mỗi projector có thể tương thích với nhiều độ phân giải khác nhau, chế độ SVGA (800 x 600 pixel) thích hợp với những phòng rộng lớn và tối vì điểm ảnh khá lớn. Chế độ chuẩn XGA (1024 x 768) phù hợp với đa số phòng chiếu gia đình nhỏ hơn.
Chỉ số bù góc vuông khá quan trọng nhưng thường ít được người mua để ý. Đây là khả năng định hướng luồng sáng của máy chiếu ánh sáng vuông góc với màn ảnh, cho hình ảnh vuông vắn và trung thực. Số góc có thể bù càng lớn, khả năng bố trí máy càng linh hoạt.
Do đó, những tính năng hỗ trợ chiếu khuôn hình rộng (16:9), chuẩn kết nối DVI, HDTV,… quan trọng hơn để có được chất lượng hình ảnh tốt nhất.
Bảo quản và sử dụng
Không giống như màn hình TV, máy chiếu có bóng đèn công suất lớn tỏa nhiều nhiệt nên chúng cần được đặt vận hành tại nơi thoáng mát, nguồn điện ổn định. Sau mỗi lần xem, người dùng phải đợi một lúc cho máy mát hẳn mới cất vào hộp hoặc che phủ tránh bụi. Một số gia đình thiết kế giá treo projector trên trần nhà để đảm bảo yếu tố này mà lại tiết kiệm được không gian. Bóng đèn cũng là linh kiện cần được quan tâm chăm sóc kỹ càng nhất.
Hiện tại, khách hàng mua máy chiếu thường dựa vào thương hiệu hoặc “tư vấn” của bạn bè do dòng sản phẩm này còn mới đối với nhiều người. Những thương hiệu phổ biến ở Việt Nam có Epson, Canon, Infocus, Optoma, Sony, H-pec… Sản xuất các loại máy chiếu nhỏ gọn cho văn phòng nhỏ và giải trí tại gia đình ngày càng được các nhà sản xuất chú trọng.
